Paraćin
Paraćin je jedan od tri grada u Centralnom Pomoravlju. Sam grad ima oko 26.000 stanovnika. Po smeloj viziji, u budućnosti će se spojiti sa Ćuprijom (9 km) i J
agodinom (20 km, odnosno 11km od Ćuprije) i zajedno će činiti grad budućnosti – Moravapolis.
Opština Paraćin zahvata deo bogatog i plodnog Srednjeg Pomoravlja, teritorija opštine Paraćin se spušta od Kučajskih planina na istoku prema Velikoj Moravi na zapadu ispresecana tokovima reka Crnice i Grze. Sam grad leži na 130 m nadmorske visine, 4 km udaljenosti od reke Velike Morave i na obalama Crnice.
Na 156 km. je udaljenosti od Beograda, idući međunarodnim auto-putem E-5, južno ka Nišu.
Istorija Paraćina
Prema popisu iz 1896.god. varoš Paraćin imala je 5.486 stanovnika, dok je u selima sreza živelo 23.800 stanovnika. Današnji broj stanovnika po popisu od 2002.g. je 58.310, od toga pola u gradu a druga polovina u 34 naseljena mesta, mesnim zajednicama. Prvo poznato naselje nastaje u ranoj praistoriji pre 8000 god. Sa prekidima ovde žive i prolaze razne etničke populacije Tribali, Sarmati i Rimljani. Ubrzo se ovde nastanjuju i Sloveni sa naseljima od XI do XII veka. Pisani tragovi o nazivu Paraćina kao ''trga sa panađurom'' i ''trga na Parakinovom brodu'' vode iz XIV veka (27/14 septembra 1375.g.).
U III veku nastaje poznato Rimsko naselje, Sarmates (po narodu Sarmati – koji su tu živeli), na putu Via militaris (rimski vojni put). Ko je gledao poslednju filmsku verziju o kralju Arturu, mogao je videti da njegove vitezove okruglog stola (po fikciji reditelja) čine Sarmati, da ne kažemo Paraćinci.
Od 1861.god. Paraćin dobija status varoši i ubrzo postaje poznat industrijski centar.
Nagli razvoj industrije nastaje krajem XIX veka. Osnivaju se fabrika vunenih tkanina braće Minh, fabrika cementa i fabrika stakla, pa tako početkom XX veka postaje značajno ekonomsko mesto u Srbiji.
Kako stići do Paraćina?
Paraćin ima veoma dobru povezanost sa ostalim delovima Srbije. Neposredna blizina autoputa ga povezuje sa Nišom (80 km) i Beogradom (156 km). Naravno, i sa ostalim gradovima duž autoputa E5. Lokalnim putevima je još povezan sa Ćuprijom (9km), Jagodinom (20 km), Kruševcom (40km), Zaječarom (90km), Kragujevcom (75km).
Pruga koja prolazi kroz Paraćin je međunarodna trasa koja povezuje sever sa jugom. U toku dana ima više međunarodnih vozova.
Šta videti u Paraćinu?
Sem trgovačko-industrijskog zančaja kojije inače najčešći razlog posete Paraćinu, sam grad i okolina ima dugu istorijsku baštinu. U neposrednoj okolini Paraćina se nalazi veliki broj neolitskih lokaliteta i predmet su redovnih arheoloških iskopavanja koja imaju međunarodni karakter. To govori da je ovo područje bilo gusto naseljeno u vreme mlađeg kamenog doba – kada ljudi sa lovačko-skupljačkog načina života prelaze na sedelački život. Pripitomljavanje životinja, početak poljoprivrede, razvoj grnčarstva, prve kuće i naselja... Sve to, sada duboko pod zemljom, zahvaljujući arheološkim iskopavanjima, polako izlazi pred naše oči i smešta se, obrađuje i u vidu izložbi biva prezentovano javnosti u malom ali bogatom muzeju koga Paraćin ima.
Od drugih turističkih tačaka treba pomenuti izletište Grza, koje se nalazi na živopisnom putu ka Zaječaru, ali sem lokalnog življa koje tu ima vikendice, malo turista sa strane odlazi tamo. Pokušaj da planinska rečica Grza i njeno jezerce postanu zaštićeni pastrmski revir je zbog nesrećnih okolnosti propao, pa je Paraćin izgubio priliku da se bavi ribolovnim turizmom, iako ima odlične prirodne predispozicije.
Srednjovekovni grad Petrus je dosta nepristupačan i iako su vršena određena iskopavanja, sem u lokalu i u stručnim krugovima te oblasti, nije dovoljno poznat široj javnosti. Ukoliko se bude radilo u tom pravcu, to bi mogla biti jedna od turističkih atrakcija ovog kraja.
Kulturni život Paraćina
Paraćin obiluje kafanama i restoranima, pa niko ko dođe u Paraćin neće ostati gladan i žedan. Kafića i klubova takođe ima (za grad ove veličine) u priličnom broju i za svačiji ukus. Vikendom ima dosta živih svirki, od turbo-folka, akustike na uvce do hard rocka, pa šta ko voli. Od Silvane do Nirvane. Česta su i gostovanja raznih zvučnih imena domaće scene, svih vrsta muzike. Naročito tokom leta, kada opština organizuje manifestaciju „Kulturno leto“. Tada grad vrvi od sportskih dešavanja za decu i odrasle, koncerata, pozorišnih predstava, izložbi raznog sadržaja...
Amatersko pozorište je aktivno tokom čitave godine i brojna su gostovanja drugih pozorišta u ovom gradu.
Kulturni centar i Zavičajni muzej tokom godine imaju dosta tematskih izložbi, tako da kulture ne manjka, a izgleda da je ponešto kulture izašlo i van zidova tih ustanova, pa vozači pod obavezno staju na pešačkom prelazu da propuste pešaka.
